Atopowe zapalenie skóry u dzieci – jak pielęgnować skórę malucha?

AZS u dzieci, czyli atopowe zapalenie skóry, to przewlekła, nawrotowa choroba zapalna skóry, która dotyka nawet co piąte dziecko w Polsce. Najczęściej pojawia się już w pierwszym roku życia i może utrzymywać się przez wiele lat. Dla rodziców to często źródło niepokoju – swędząca, sucha i zaczerwieniona skóra malucha bywa trudna w codziennej pielęgnacji i znacząco wpływa na jakość życia całej rodziny.

W Omega Medical Clinics w Bydgoszczy oferujemy kompleksową pomoc w diagnostyce i leczeniu AZS. W tym artykule wyjaśniamy, jak rozpoznać atopowe zapalenie skóry, na czym polega codzienna pielęgnacja skóry atopowej oraz kiedy warto skonsultować się z lekarzem.

Czym jest atopowe zapalenie skóry u dzieci?

Atopowe zapalenie skóry (AZS) to choroba o podłożu genetycznym i immunologicznym. Jej istotą jest nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego na czynniki środowiskowe oraz zaburzenia w budowie i funkcjonowaniu bariery naskórkowej. Skóra dziecka z AZS jest przesuszona, ma skłonność do stanów zapalnych i nadmiernej reakcji na alergeny, drażniące substancje, zmiany temperatury czy stres.

Typowe objawy AZS u dzieci:

• silna suchość skóry, łuszczenie się naskórka,
• zaczerwienienie, szorstkość i drobne grudki,
• uporczywy świąd, nasilający się nocą,
• nadkażenia bakteryjne (np. po rozdrapaniu zmian),
• zmiany umiejscowione na policzkach, szyi, zgięciach łokci i kolan (u niemowląt – często na policzkach i głowie).

Choroba ma charakter przewlekły, z okresami zaostrzeń i remisji. Nie jest zaraźliwa, ale może współistnieć z innymi chorobami atopowymi – np. alergią pokarmową, katarem siennym czy astmą oskrzelową.

Jak pielęgnować skórę atopową u dziecka?

Codzienna, świadoma i konsekwentna pielęgnacja skóry atopowej to najważniejszy element leczenia AZS – niezależnie od stopnia nasilenia choroby. Celem jest odbudowa naturalnej bariery ochronnej skóry, ograniczenie świądu i zapobieganie nawrotom zmian.

1. Nawilżanie i natłuszczanie – codzienny rytuał

Podstawą pielęgnacji w AZS są emolienty – specjalistyczne preparaty, które:

• zatrzymują wodę w naskórku,
• chronią przed drażniącymi czynnikami zewnętrznymi,
• łagodzą świąd i stany zapalne.

Zalecenia:

• stosuj emolienty co najmniej 2 razy dziennie, nawet gdy nie ma zmian skórnych,
• po kąpieli nakładaj preparaty na jeszcze lekko wilgotną skórę,
• wybieraj produkty bezzapachowe, bez konserwantów i alergenów.

W Omega Medical Clinics pomagamy dobrać odpowiedni preparat – zależnie od wieku dziecka, pory roku i rodzaju zmian skórnych.

2. Kąpiel – krótko, delikatnie, bezpiecznie

Dziecko z AZS może (a nawet powinno) się kąpać, ale ważne są zasady:

• kąp dziecko raz dziennie w letniej wodzie (maks. 36°C),
• kąpiel powinna trwać 5–10 minut,
• dodawaj do wody emolienty kąpielowe lub używaj delikatnych olejków myjących,
• unikaj mydeł i klasycznych żeli pod prysznic – wysuszają i drażnią skórę,
• po kąpieli nie pocieraj skóry – delikatnie ją osusz, przykładając ręcznik.

3. Ubrania i środowisko – eliminacja czynników drażniących

Skóra atopowa łatwo reaguje na czynniki mechaniczne i środowiskowe. Dlatego warto zadbać o kilka aspektów codziennego życia:

Ubrania:

• wybieraj bawełniane, przewiewne materiały,
• unikaj wełny i tkanin syntetycznych,
• pierz ubrania w delikatnych środkach, bez dodatku zapachów,
• stosuj dodatkowe płukanie.

W otoczeniu:

• utrzymuj umiarkowaną temperaturę w pokoju (ok. 20–21°C),
• nawilżaj powietrze w sezonie grzewczym,
• unikaj kontaktu z dymem tytoniowym, sierścią zwierząt, kurzem.

Co robić w okresie zaostrzenia zmian?

Gdy skóra dziecka staje się silnie zaczerwieniona, pogrubiała, intensywnie swędzi, a dziecko się drapie – oznacza to nasilenie objawów AZS. W takim przypadku sama pielęgnacja może nie wystarczyć. Należy wtedy skonsultować się z lekarzem, który może zlecić:

• maści przeciwzapalne (najczęściej kortykosteroidy lub inhibitory kalcyneuryny),
• leki przeciwhistaminowe, jeśli dominuje świąd,
• antybiotyki miejscowe lub doustne, jeśli doszło do nadkażenia bakteryjnego,
• w niektórych przypadkach – skierowanie do alergologa lub dermatologa dziecięcego.

W Omega Medical Clinics opracowujemy indywidualne schematy leczenia AZS, uwzględniając wiek dziecka, lokalizację zmian i częstotliwość nawrotów.

Czy dieta ma wpływ na AZS u dzieci?

U części dzieci AZS współwystępuje z alergią pokarmową – najczęściej na białka mleka krowiego, jaja, soję lub gluten. Jednak nie każda postać AZS wymaga diety eliminacyjnej. Wprowadzanie ograniczeń żywieniowych powinno odbywać się wyłącznie po konsultacji z lekarzem i wykonaniu odpowiednich testów.

Samodzielne eliminowanie produktów z diety malucha może prowadzić do niedoborów pokarmowych i zaburzeń rozwoju.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

Do specjalisty warto udać się:

• jeśli objawy AZS pojawiają się pierwszy raz i są trudne do jednoznacznego zidentyfikowania,
• w przypadku nawracających, rozległych zmian skórnych,
• gdy zmiany nie reagują na podstawową pielęgnację,
• jeśli pojawiają się sączenie, strupy, gorączka – objawy nadkażenia.

W Omega Medical Clinics w Bydgoszczy oferujemy konsultacje pediatryczne i dermatologiczne oraz opiekę nad dziećmi z AZS. Pomagamy nie tylko łagodzić objawy, ale również poprawić komfort życia całej rodziny.

Zadbaj o skórę swojego dziecka z pomocą specjalistów

Codzienna pielęgnacja, obserwacja i profesjonalna opieka medyczna to klucz do opanowania objawów AZS u dzieci. Nie musisz radzić sobie z tym samodzielnie – w Omega Medical Clinics w Bydgoszczy oferujemy wsparcie lekarzy, którzy pomogą ustalić najlepszy plan postępowania i zadbać o zdrowie oraz komfort Twojego dziecka.